10 Krakowska Jesień Jazzowa 14.10 – 22.11.2015

– Tu nie ma miejsca na jazz z mainstreamu. Jest dla mnie miałki i nieciekawy. Tu gramy free jazz, improwizujemy i tego się trzymamy – mówi dyrektor artystyczny festiwalu Marek Winiarski.

Dlatego na jazzową jesień w Krakowie co roku czeka wierna publiczność. Wielu z nich spotyka się co roku na międzynarodowych festiwalach jazzowych, od Lizbony po Skopje. Wiedzą, że „krakowska selekcja” to efekt trzymania ręki na pulsie tego, co w muzyce improwizowanej najciekawsze w ostatnich latach. Jubileusz nie będzie inny.

Przed nami ponad miesiąc swobodnego dryfowania na fali improwizacji.

Czekają nas koncerty i warsztaty. Jesień otworzy koncert grupy Martina Küchena, Angles 8 (14 października). O szwedzkim saksofoniście mówi się, że jest jednym z najbardziej niezwykłych improwizatorów w Europie i bezkompromisowym muzykiem. Küchen wraca do Krakowa po trzech latach nieobecności. Wówczas na KJJ dał porywający popis solo. Teraz wystąpi ze swoim zespołem Angles, który od początku istnienia ewoluował od sześcio- do ośmio- i dziewięcioosobowego składu. Bez względu na konfigurację, Angles należy zdecydowanie posłuchać na żywo. Jak napisał znany recenzent Guy Peters po koncercie Angles 9: „to emocjonalny roller coaster i cios w brzuch”. Warto przekonać się, jak zabrzmi Angles 8.

Zespół wystąpi w składzie:

Magnus Broo (trąbka),

Eirik Hegdal (saksfofon barytonowy I sopranowy),

Mats Äleklint (puzon),

Martin Küchen (saksofon altowy),

Johan Berthling (bas),

Alexander Zethson (piano),

Mattias Ståhl (wibrafon),

Kjell Nordeson (bębny).

Wielu ucieszy fakt, że na festiwal powróci kontrabasistka, kompozytorka i wokalistka Joëlle Léandre. Pochodząca z Prowansji artystka w Krakowie wystąpiła po raz pierwszy w zeszłym roku. Ma w swoim dorobku współpracę z Ensemble InterContemporain Pierre’a Bouleza czy wielkim rewolucjonistą współczesnego baletu Mercem Cunnighamem.

Tym razem w ramach „Mistrzów improwizacji” (18 – 21 października)  Léandre spotka się na scenie ze Słoweńcem Zlatko Kaučičiem, Brytyjczykiem Evanem Parkerem oraz Katalończykiem  Agustí Fernándezem. Ich muzyczne drogi przecinały się w przeszłości wielokrotnie, ale wspólnie staną na scenie dopiero po raz pierwszy.

Trzy dni „Mistrzów improwizacji” to spotkania z muzyką, tańcem i pracą warsztatową. Mistrzowski skład dopełniają penetrująca głębię flamenco i butoh tancerka Sònia Sánchez oraz perkusista Ivo Sans, którzy wraz z Fernándezem, tworzą także własny zespół Sai Trio.

Wielu ucieszy występ Olivera Lake’a. Ten legendarny amerykański saksofonista, kompozytor i poeta w jednym czerpie garściami z wielu gatunków, od bluesa, przez r’n’b, awangardowe brzmienia czy nawet pop. 73-letni muzyk znany jest jako założyciel owianego legendą World Saxophone Quartet, chyba najbardziej wpływowej obok Art Ensemble Of Chicago formacji z kręgu „new black tradition”. Obszerną dyskografię saksofonisty zamyka płyta „What I Heard” wydana pod szyldem Oliver Lake Organ Quartet w 2014 r. Krążek, który ukazał się nakładem Passin’ Thru Records potwierdził, że po ponad czterech dekadach na scenie Lake wciąż potrafi idealnie zbalansować muzyczne konwencje i awangardowe poszukiwania.

W Krakowie saksofonistę wspierać będą:Michael Jefry Stevens (piano),Joe Fonda (bass) oraz multiinstrumentalista Emil Gross (20 października).

Obecność Paal Nilssen-Love Large Unit (4 listopada) to potwierdzenie, że na tegorocznej Krakowskiej Jesieni Jazzowej nie braknie wielkich, rozbudowanych składów muzycznych. Norwega fanom jazzu w Krakowie przedstawiać nie trzeba. Perkusista o punkowych korzeniach, zdeklarowany kolekcjoner winyli i butów, w zeszłym roku występował na festiwalu jako członek sztokholmskiego tria The Thing.

Poprzedniego roku Nilssen-Love zdecydował rozstać się z formacją Atomic, żeby skupić się na występach z Large Unit, który powstał w 2013 r. Wpływy takich projektów, jak Peter Brötzmann Chicago Tentet, Territory Band Kena Vandermarka czy Circulasione Totale Orchestra Frode Gjerstada są w Large Unit z pewnością wyczuwalne.

Z końcem wakacji muzycy ruszyli w długą trasę. W Krakowie wystąpią w składzie:

Paal Nilssen-Love, Thomas Johansson (trąbka),

Mats Äleklint (puzon),

Kasper Værnes (saksofony),

Klaus Holm (saksofony),

Lasse Marhaug (elektronika),

Ketil Gutvik (gitara),

Jon Rune Strøm (bass),

Christian Meaas Svendsen (bass),

Andreas Wildhagen (drums).

Nie można by mówić o jubileuszu Krakowskiej Jesieni Jazzowej bez obecności Petera  Brötzmanna.

Gdzie byłaby dziś muzyka free jazzowa i improwizowana, gdyby nie „najgłośniejszy saksofonista świata”, jak nazwano kiedyś niepokornego Niemca?

Trudno wyobrazić sobie kilka ostatnich dekad bez jego scenicznej mieszanki liryczności i drapieżności. Stały się one synonimem niepokornej awangardy, choć muzyk nigdy nie wziął rozbratu z melodią. Związany niegdyś z ruchem artystycznym Fluxus, szybko doszedł do wniosku, że kariera plastyka to dla niego za mało, choć do dziś pozostaje autorem okładek swoich płyt. Tworzy też liczne litografie.

W Krakowie towarzyszyć mu będą takie sławy, jak: Joe McPhee – saksofonista, barwna postać sympatyzująca niegdyś z ruchem Czarnych Panter; Anglicy Steve Noble (drums) i John Edwards (bass); jeden z najlepszych perkusistów muzyki improwizowanej Hamid Drake, czy mistrz free jazzu kontrabasista William Parker.

Skład dopełniają fiński perkusista Peeter Uuskyla oraz jedyna w składzie kobieta Heather Leigh (grająca na electric steel guitar, instrumencie niezwykle rzadko wykorzystywanym w improwizacji).

Po takim zespole można spodziewać się elektryzujących występów – esencji tego, czym jest Krakowska Jesień Jazzowa.

Muzycy zagoszczą w Krakowie na cztery dni. Będzie można ich usłyszeć od 5 do 8 listopada w Alchemii oraz Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha”.

O grupie Naked Wolf mówi się, że ma w sobie coś z piekielnej orkiestry. „All About Jazz” piszą o nich: „Dzika, hipnotyczna rockowa energia, inteligentne improwizacje przetykane gwałtownymi zmianami nastroju i niebywały taneczny groove”. Pod koniec zeszłego roku ukazał się ich pierwszy długogrający album, nakładem belgijskiej oficyny el Negocito.

Zespół wystąpi w Krakowie w składzie:

Felicity Provan (trąbka, wokal),

Seb El Zin (wokale, elektronika),

Mika Szafirowski (gitara),

Yedo Gibson (inst. dęte stroikowe),

Gerri Jäger: (perkusja),

Luc Ex (akustyczna gitara basowa).

Posłuchamy ich 15 listopada.

Nierozerwalną już częścią programu Krakowskiej Jesieni Jazzowej są spotkania z polską sceną improwizowaną – tą młodszą i tą nieco starszą.

Bez wątpienia silna w talenty i śmiała w poszukiwaniach, na KJJ pokaże się w trzech odsłonach.

15 października zagrają w solowych występach klarnecista Wacław Zimpel oraz akordeonista Zbigniew Chojnacki.

29 października spotkamy się z Mikołajem Trzaską, któremu towarzyszyć będą austriacka kompozytorka i pianistka Elisabeth Harnik (uczennica Beaty Furrera) oraz kompozytor, improwizator i artysta specjalizujący się w muzyce elektronicznej Martin Brandlmayr, współpracujący często z zespołami post-rockowymi.

Ostatnim spotkaniem z polską sceną improwizowaną będzie koncert Piotra Damasiewicza, Gerarda Lebika i lizbońskiego Red Trio  (Rodrigo Pinheiro, Gabriel Ferrandini, Hernani Faustino), tym razem jako Piotr Damasiewicz Quintet. Wspólny album muzyków pt. „Mineral” ukazał się zimą w lutym tego roku nakładem Bocian Records. Polsko-portugalski skład wystąpi 17 listopada.

Ostatnim występem tegorocznej Krakowskiej Jesieni Jazzowej będzie koncert Michaela Zeranga i the Blue Lights. Amerykański kompozytor i perkusista Michael Zerang znany jest m.in. jako członek Chicago Tentent Petera  Brötzmanna. Do nowego projektu zaprosił muzyków, z którymi współpracował wielokrotnie na przestrzeni trzydziestu lat swojej muzycznej działalności. Efektem ich pracy stał się album „Songs From The Big Book Of Love” – osiem kompozycji, które ukazały się w maju tego roku nakładem Pink Palace.

Album to zarejestrowany w jednym z klubów Chicago koncert Zeranga i The Blue Light w składzie: Mars Williams, Dave Rempis, Joshua Berman i Kent Kessler.

Muzycy wystąpią w klubie Alchemia 22 listopada.

Czy z okazji jubileuszu na festiwalu wystąpi skład marzeń dyrektora artystycznego i pomysłodawcy Krakowskiej Jesieni Jazzowej, Marka Winiarskiego?

– Potrzebowałbym długich godzin, żeby stworzyć skład takiego „zespołu ze snu”, a i tak długo bym się zastanawiał, czy kogoś nie pominąłem – żartuje dyrektor festiwalu. – Zresztą, w Krakowskiej Jesieni Jazzowej nigdy o to nie chodziło. Każdy skład, każdy występ może być wielkim zaskoczeniem. Trzeba mieć otwartą głowę i po prostu przyjść posłuchać tej muzyki na żywo – kończy.

Tekst: Monika Jagiełło

 X KRAKOWSKA JESIEN JAZZOWA  – PROGRAM

PAŹDZIERNIK

14.10.2015  MARTIN KÜCHEN’S ANGLES 8 (Sweden)                            

Magnus Broo – trumpet
Eirik Hegdal – baritone, sopranino sax

Mats Äleklint – trombone
Martin Küchen – alto sax, leader
Johan Berthling – bass
Alexander Zethson – piano
Mattias Ståhl – vibraphone
Kjell Nordeson  – drums

15.10.2015 POLSKA SCENA IMPROWIZOWANA      

WACŁAW ZIMPEL SOLO (Poland) – clarinet

ZBIGNIEW CHOJNACKI SOLO (Poland)  – accordion

16.10.2015 FESTEN (Denmark)

Erik Carlsson – drums

Lisa Ullén – piano

Isak Hedtjärn – clarinet

Elsa Bergman – doublebass

18-21.10.2015 MISTRZOWIE IMPROWIZACJI –  rezydencja (MUZYKA, TANIEC, WARSZTATY)

JOËLLE LÉANDRE (France) – double bass

ZLATKO KAUČIČ (Slovenia) – percussion

EVAN PARKER (Great Britain) – sax

AGUSTI FERNÁNDEZ (Spain) – piano

18.10. duo Parker / Fernández  /// trio Parker / Fernández / Kaučič

19.10. duo Léandre / Parker /// duo Fernández / Kaučič

20.10. solo Léandre (przed OLIVER LAKE QUARTET)

21.10.  duo Léandre / Fernández (przed SAI)

20.10.2015 OLIVER LAKE QUARTET (USA)                                                         

Oliver Lake – reeds

Michael Jefry Stevens – piano

Joe Fonda – bass

Email Gross – drums

21.10.2015 SAI (Spain)                                                 

Agustí Fernández – piano

Sònia Sánchez – dance

Ivo Sans – drums

29.10.2015 POLSKA SCENA IMPROWIZOWANA

MIKOŁAJ TRZASKA TRIO (Koncert odbędzie się w Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie (MOCAK)  ul.Lipowa 4)                                                             

Elisabeth Harnik (Austria) – piano
Mikołaj Trzaska (Poland)  – saxes, clarinets
Martin Brandlmayr (Austria) – drums

Listopad

4.11.2015 PAAL NILSSEN-LOVE LARGE UNIT (Norway) 

(Koncert odbędzie się w Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie (MOCAK)  ul.Lipowa 4)          

Thomas Johansson – trumpet

Mats Äleklin – trombone

Børre Mølstad – tuba

Kasper Værnes – saxes

Klaus Holm – saxes

Lasse Marhaug – electronics

Ketil Gutvik – guitar

Jon Rune Strøm – bass

Christian Meaas Svendsen – bass

Andreas Wildhagen – drums

Paal Nilssen-Love – drums

5-8.11.2015 PETER BRÖTZMANN SPECIAL PROJECT – rezydencja

Peter Brötzmann (Germany) – saxes, clarinet

Joe McPhee (USA) – sax, pocket trumpet

Heather Leigh (Great Britain) – pedal steel guitar

Steve Noble (Great Britain) – drums

Peeter Uuskyla (Finland) – drums

Hamid Drake (USA) – drums

John Edwards (Great Britain) – bass

William Parker (USA) – bass

15.11.2015 NAKED WOLF (Netherlands)        

Seb El Zin – voice

Felicity Provan – voice and trumpet

Yedo Gibson – baritone and tenor sax

Mikael Szafirowski – guitar

Gerri Jäger – drums

Luc Ex – bass

17.11.2015 POLSKA SCENA IMPROWIZOWANA – PIOTR DAMASIEWICZ QUINTET                                                               

Hernani Faustino (Portugal) – double bass

Rodrigo Pihneiro (Portugal) – piano

Gabriel Ferrandini (Portugal) – drums

Piotr Damasiewicz (Poland) – trumpet

Gerard Lebik (Poland) – tenor sax

22.11.2015 MICHAEL ZERANG & THE BLUE LIGHTS (USA)

Mars Williams – reeds

Dave Rempis – reeds

Joshua Berman – cornet

Kent Kessler – contrabass

Michael Zerang – drums, composition

Bilety do nabycia na https://alchemia.com.pl/ oraz w Klubie Alchemia